Türkiye’nin Suriye’de üslerinin olması, stratejik, siyasi ve askeri açılardan birden fazla anlama geliyor. Bu durum, Türkiye’nin bölgesel etkisini artırma çabası, sınır güvenliğini sağlama hedefi ve Suriye’nin geleceğindeki rolünü şekillendirme isteğiyle ilişkilendirilebilir. İsrail’in bu durumdan rahatsızlık duyması ise kendi güvenlik kaygıları, bölgesel güç dengeleri ve Türkiye’nin artan nüfuzuyla bağlantılıdır.
Şimdi bu iki boyutu ayrı ayrı ele alalım:
Türkiye’nin Suriye’de Üslerinin Olmasının Anlamı
Sınır Güvenliği ve Terörle Mücadele: Türkiye, Suriye’nin kuzeyinde PKK’nın uzantısı olarak gördüğü YPG/PYD gibi gruplara karşı uzun süredir operasyonlar yürütüyor. Üsler, bu tehdidi bertaraf etmek için sahada kalıcı bir varlık sağlamayı ve sınır ötesi operasyonları koordine etmeyi kolaylaştırıyor. Özellikle Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı gibi harekâtlarla kontrol edilen bölgelerde üsler, bu alanların istikrarını korumak ve Türkiye’nin çıkarlarını güvence altına almak için kritik.
Suriye’nin Geleceğinde Söz Sahibi Olma: Suriye İç Savaşı’ndan sonra ülkede yeni bir yönetim yapısı oluşurken, Türkiye’nin üsleri, Şam’la ilişkilerini güçlendirme ve geçiş sürecinde etkili bir aktör olma çabasını yansıtıyor. Bu, hem mülteci sorununun çözümünde hem de Suriye’nin yeniden inşasında Türkiye’ye avantaj sağlayabilir.
Bölgesel Nüfuz ve Askeri Caydırıcılık: Suriye’de üsler kurmak, Türkiye’nin Ortadoğu’daki stratejik ağırlığını artırması anlamına geliyor. Bu üsler, sadece yerel tehditlere karşı değil, aynı zamanda bölgedeki diğer güçlere (İran, Rusya, İsrail gibi) karşı bir caydırıcılık unsuru olarak da işlev görebilir. Özellikle hava savunma sistemleri veya İHA/SİHA konuşlandırması gibi adımlar, Türkiye’nin askeri kapasitesini bölgeye yansıtmasını sağlar.
Suriye Yönetimiyle İşbirliği: Son dönemde Türkiye ile Suriye arasında başlayan normalleşme süreci, askeri işbirliğini de içerebilir. Suriye’nin Türkiye’ye üs tahsis etmesi, iki ülkenin ortak tehditlere (örneğin, İsrail’in saldırıları veya radikal gruplar) karşı birlikte hareket etme isteğini gösterebilir.
İsrail’in Rahatsız Olmasının Nedenleri
Güvenlik Endişeleri ve Golan Tepeleri: İsrail, 1967’den beri işgal ettiği Golan Tepeleri üzerinden Suriye’yi bir tampon bölge olarak görüyor. Türkiye’nin Suriye’de üsler kurması, özellikle Humus veya Palmira gibi stratejik noktalarda, İsrail’in güney sınırlarına yakın bir askeri varlık oluşturabilir. Bu, İsrail’in Golan’daki hakimiyetini ve Suriye’deki hareket serbestliğini tehdit edebilir.
Türkiye’nin Artan Bölgesel Gücü: İsrail, Ortadoğu’da İran’la birlikte Türkiye’nin de etkili bir rakip haline gelmesinden çekiniyor. Türkiye’nin NATO üyesi olması, Batı ile yakın bağları ve gelişmiş savunma sanayisi (İHA/SİHA’lar gibi), İran’dan farklı olarak İsrail için daha karmaşık bir meydan okuma yaratıyor. Türkiye’nin Suriye’de üslerle kalıcı bir varlık kurması, İsrail’in bölgedeki manevra alanını daraltabilir.
Suriye’nin Askeri Kapasitesinin Güçlenmesi: İsrail, yıllardır Suriye’deki askeri hedefleri vurarak bu ülkenin savunma kapasitesini zayıf tutmaya çalışıyor. Türkiye’nin üsler aracılığıyla Suriye ordusunu eğitmesi, modernize etmesi veya hava savunma sistemleri sağlaması, İsrail’in Suriye hava sahasındaki serbestliğini kısıtlayabilir. Örneğin, Türk S-400’ler veya benzer sistemlerin konuşlandırılması, İsrail’in hava operasyonlarını zorlaştırabilir.
İdeolojik ve Politik Çatışma: Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkiler, özellikle Gazze meselesi ve Filistin politikaları nedeniyle uzun süredir gergin. Türkiye’nin Suriye’de güçlü bir pozisyon alması, İsrail’in bölgedeki yayılmacı politikalarına (örneğin, tampon bölgeler oluşturma) karşı bir denge unsuru haline gelebilir. Bu, İsrail’in stratejik hesaplarını bozabilir.
Genel Değerlendirme
Türkiye’nin Suriye’de üsleri olması, bölgesel dengelerde bir kaymaya işaret ediyor. Bu, Türkiye’yi Suriye’nin iç işlerinde ve Ortadoğu’da daha etkili bir aktör haline getirirken, İsrail için yeni bir stratejik meydan okuma yaratıyor. İsrail’in bu rahatsızlığını somutlaştırmak için Suriye’deki hedeflere yönelik hava saldırılarını artırması (örneğin, Türkiye’nin üs kurabileceği iddia edilen T4 gibi tesisleri vurması), gerilimi tırmandıran bir unsur olarak görülüyor. Ancak her iki taraf da şu an için doğrudan bir çatışmadan kaçınıyor gibi görünüyor; Türkiye “Suriye’de İsrail’le karşı karşıya gelmek istemiyoruz” derken, İsrail de benzer şekilde temkinli açıklamalar yapıyor. Yine de bu durum, bölgedeki güç mücadelesinin yeni bir boyut kazandığını ve gelecekte daha karmaşık gelişmelere gebe olabileceğini gösteriyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Türkiye'nin Partisi AkParti